Soru:
Kars Antlaşması, aşağıdaki antlaşmalardan hangisinin hükümlerini büyük ölçüde teyit etmiş ve genişletmiştir?
- A) Ankara Antlaşması (1921)
- B) Gümrü Antlaşması (1920)
- C) Moskova Antlaşması (1921)
- D) Brest-Litovsk Antlaşması (1918)
- E) Lozan Antlaşması (1923)
Çözüm:
🧠 Bu soru, Kars Antlaşması'nın hukuki ve siyasi dayanağını anlamayı gerektirir. Çözüm için tarihsel sıralamayı takip edelim:
- ➡️ 16 Mart 1921'de TBMM Hükümeti ile Sovyet Rusya arasında Moskova Antlaşması imzalanmıştır.
- ➡️ Bu antlaşma, Doğu sınırımızın çerçevesini çizmiş ve Türkiye ile Sovyet Rusya arasındaki ilişkileri düzenlemiştir.
- ➡️ Kars Antlaşması (13 Ekim 1921), Moskova Antlaşması'nda belirlenen esasları, Sovyet Rusya'ya bağlı Kafkas cumhuriyetleri (Ermenistan, Gürcistan, Azerbaycan) için de geçerli kılmıştır. Yani Moskova Antlaşması'nı teyit etmiş ve genişletmiştir.
✅ Doğru cevap, Kars Antlaşması'nın temelini oluşturan C) Moskova Antlaşması (1921)'dir.