Soru:
"Türkçe, matematiksel bir düzen ve estetik bir ahenge sahiptir." cümlesini aşağıdaki seçeneklerden hangisi en iyi kanıtlar?
- A) Türkçede birçok şarkı ve şiir yazılmıştır.
- B) Türkçe, Ural-Altay dil ailesinin Altay koluna mensuptur.
- C) Türkçedeki eklemeli yapı (\(gel-e-me-di-k = gel + e + me + di + k\)) ve ünlü uyumu kuralları bu düzeni gösterir.
- D) Türkçe, dünyada en çok konuşulan 5. dildir.
Çözüm:
🔎 Bu soruda, verilen iddiayı ("matematiksel düzen ve estetik ahenk") en somut ve doğrudan şekilde destekleyen kanıtı bulmamız isteniyor.
- ➡️ İlk Adım - İddiayı Anla: İddia, Türkçenin sistematik kuralları ve uyumlu ses yapısı olduğunu söylüyor.
- ➡️ İkinci Adım - Seçenekleri Değerlendir:
- A) Şiir ve şarkı varlığı, dilin kullanım alanını gösterir ama onun iç yapısındaki düzenden bahsetmez.
- B) Dil ailesi, dilin kökeni hakkında bilgi verir, yapısal düzeni hakkında doğrudan bir kanıt sunmaz.
- C) "Eklemeli yapı" kelimelerin mantıksal bir sırayla (matematiksel bir düzenle) türetilmesini sağlar. "Ünlü uyumu ise kelimelerdeki seslerin birbirine uymasıyla ortaya çıkan estetik bir ahenktir. Bu seçenek, iddianın her iki kısmını da doğrudan ve somut örnekle açıklıyor.
- D) Konuşulan kişi sayısı, dilin yaygınlığını gösterir, yapısal özelliklerini kanıtlamaz.
✅ Sonuç: Türkçenin matematiksel düzen ve estetik ahenge sahip olduğunu en iyi kanıtlayan seçenek, bu özellikleri doğrudan örnekleyen C seçeneğidir.
