Soru:
Bir ilkokul öğretmeni, öğrencilerine "Lütfen" ve "Teşekkür ederim" demeyi öğretmek istemektedir. Bandura'nın sosyal öğrenme kuramına dayanarak, öğretmenin bu davranışı kazandırmak için aşağıdaki yöntemlerden hangisini en az kullanması beklenir?
- A) Kendisi tüm iletişimlerinde bu kelimeleri kullanarak model olmak
- B) Bu kelimeleri kullanan öğrencileri sözel olarak takdir etmek
- C) Bu kelimelerin kullanıldığı bir hikaye okumak ve hikayedeki karakterleri tartışmak
- D) Bu kelimeleri kullanmayan öğrencilere ek görev vermek
- E) Sınıf içinde bu kelimeleri doğru kullanan öğrencilerin videolarını çekip izletmek
Çözüm:
💡 Sosyal öğrenme kuramının temelinde gözlem, model alma ve dolaylı pekiştirme vardır. Doğrudan ceza ise etkili bir yöntem olarak görülmez.
- ➡️ A, C, E Seçenekleri: Bunların tümü, öğrencilere doğru davranışın modellerini (öğretmen, hikaye karakteri, akran) sunar. Bu, sosyal öğrenmenin temelidir.
- ➡️ B Seçeneği: Bu, doğrudan pekiştirmedir ve güdülenme aşaması için önemlidir. Aynı zamanda diğer öğrenciler için dolaylı pekiştirme işlevi de görür.
- ➡️ D Seçeneği: Bu, istenmeyen davranışın yokluğu için cezaya dayalı bir yöntemdir. Bandura'nın kuramında cezanın etkisi sınırlıdır ve genellikle içselleştirmeyi sağlamaz. Öğrenci sadece cezadan kaçınmak için davranışı sergiler. Bu nedenle, sosyal öğrenme sürecinde en az tercih edilecek yöntemdir.
✅ Bandura'nın kuramı, olumlu model olma ve pekiştirme üzerine kuruludur. Bu nedenle, öğretmenin D seçeneğindeki "ceza" yöntemini en az kullanması beklenir.
