Soru:
Aşağıdaki cümlede bulunan dolaylı tümleç (yer tamlayıcısı) hangisidir?
"Ayşe, tüm arkadaşlarına doğum günü davetiyelerini dağıttı."
Çözüm:
💡 Dolaylı tümleç, yüklemin anlamını "yer, yön" bakımından tamamlayan ve "-e, -de, -den" hal eklerini alan ögedir. Yükleme "Nereye?, Nerede?, Nereden?" soruları sorularak bulunur.
- ➡️ 1. Adım: Yüklemi Belirleyelim. Cümlenin yüklemi "dağıttı" fiilidir.
- ➡️ 2. Adım: Dolaylı Tümleci Bulalım. Yükleme "Nereye?" sorusunu sorarız. "Nereye dağıttı?" → Cevap: "arkadaşlarına". Bu sözcük "-a" yönelme hal eki almıştır.
- ➡️ 3. Adım: Diğer Ögeleri Kontrol Edelim. "Neyi dağıttı?" sorusu bize nesneyi verir: "doğum günü davetiyelerini" (belirtili nesne). "Kim dağıttı?" sorusu ise özneyi verir: "Ayşe".
✅ Sonuç: Cümledeki dolaylı tümleç, "arkadaşlarına" sözcük öbeğidir.