Soru:
0 Rh(-) kan grubu, "genel verici" olarak adlandırılır. Ancak bu durum yalnızca acil ve hayati durumlarda, başka seçenek kalmadığında geçerlidir. Bunun temel biyolojik sebebi nedir? Açıklayınız.
Çözüm:
💡 "Genel verici" tanımı, alyuvar yüzeyindeki antijenler temel alınarak yapılır. 0 Rh(-) kan grubu, A, B veya Rh antijenlerinden hiçbirini taşımaz.
- ➡️ 1. Adım - Alyuvar Uyumu: Bu kan, herhangi bir alıcıya verildiğinde, A, B veya Rh antijenleri olmadığı için alıcının plazmasındaki anti-A, anti-B veya anti-Rh antikorları tarafından tanınmaz ve hemen saldırıya uğramaz. Bu nedenle acil durumlarda hayat kurtarıcıdır.
- ➡️ 2. Adım - Plazma Uyumsuzluğu (Asıl Sebep): Ancak, 0 Rh(-) kan grubunun plazmasında hem anti-A hem de anti-B antikorları bulunur. Eğer bu kan, A, B veya AB grubu bir hastaya yüksek hacimde nakledilirse, vericinin bu güçlü antikorları, alıcının kendi A ve/veya B antijenli alyuvarlarına saldırarak çökelmeye (aglütinasyon) ve ciddi transfüzyon reaksiyonlarına yol açabilir.
✅ Bu nedenle, "genel vericilik" tanımı sadece alyuvar süspansiyonu veya acil hayati durumlar için geçerlidir. Rutin transfüzyonlarda mümkün olduğunca tam uyumlu (aynı ABO ve Rh grubu) kan kullanılması esastır.
