6. sınıf Sosyal Bilgiler Etkin Vatandaşlık ünitesi test çöz ve sorular

I. Seçme ve seçilme hakkı
II. Vergi vermek
III. Kamu hizmetlerine başvurmak
IV. Askerlik yapmak

Yukarıdakilerden hangileri bir vatandaşın hem hakkı hem de sorumluluğu olarak değerlendirilebilir?

A) Yalnız I
B) I ve II
C) II ve IV
D) I, II ve III

💡 Bu soru, hak ve sorumluluk kavramlarını birlikte düşünmemizi gerektiriyor. Bir şeyin hem hak hem sorumluluk olabilmesi için bireyin hem onu talep edebilmesi (hak) hem de yerine getirmekle yükümlü olması (sorumluluk) gerekir.

• ➡️ I. Seçme ve seçilme hakkı: Bu bir haktır ancak aynı zamanda demokratik sistemi yaşatmak için kullanılması gereken bir vatandaşlık sorumluluğudur.
• ➡️ II. Vergi vermek: Anayasal bir sorumluluktur. Devletin vatandaşa sunduğu hizmetlerin finansmanı için gereklidir. Doğrudan bir "hak" olarak tanımlanmaz, daha çok yükümlülüktür.
• ➡️ III. Kamu hizmetlerine başvurmak: Bu (sağlık, eğitim vb.), vatandaşın kullanabileceği bir haktır, bir sorumluluk değildir.
• ➡️ IV. Askerlik yapmak: Yasal bir sorumluluk ve yükümlülüktür. Bir hak değildir.

✅ Listede hem hak hem de sorumluluk olarak nitelendirilebilecek tek madde I. Seçme ve seçilme hakkı'dır. Vergi vermek ve askerlik yapmak ağırlıklı olarak sorumluluk, kamu hizmetlerine başvurmak ise haktır. Bu nedenle doğru cevap A) Yalnız I seçeneğidir.