Soru:
Osmanlı İmparatorluğu'nun kuruluş dönemine ilişkin tarih yazımında, aşağıdaki faktörlerden hangisi veya hangileri, tarihsel bilginin dinamik yapısını şekillendirmiştir?
- I. Yeni arkeolojik buluntuların ortaya çıkması
- II. Farklı dillerdeki (Arapça, Bizans Yunancası) kaynakların karşılaştırmalı olarak incelenmeye başlanması
- III. Tarihçilerin kullandığı metodolojilerin ve sordukları soruların değişmesi
- IV. Tarihsel olayların tek ve nihai bir gerçeklik olarak kabul edilmesi
Çözüm:
💡 Bu soru, tarihsel bilginin değişimine katkıda bulunan unsurları anlamamızı istiyor. Dinamik yapıyı şekillendiren, bilgiyi değiştiren ve geliştiren faktörlerdir.
- ➡️ I. Madde: Yeni arkeolojik buluntular, yepyeni kanıtlar sunarak mevcut bilgimizi değiştirebilir veya zenginleştirebilir. ✅ Dinamik yapıyı şekillendirir.
- ➡️ II. Madde: Farklı dillerdeki kaynakları incelemek, olaylara farklı tarafların perspektifinden bakmamızı sağlar. Bu da yeni yorumlara yol açar. ✅ Dinamik yapıyı şekillendirir.
- ➡️ III. Madde: Tarihçilerin yöntem ve soruları değiştikçe (örneğin, sosyal tarih, ekonomi tarihi gibi alt disiplinlerin ortaya çıkması), aynı olaylara farklı açılardan yaklaşılır. ✅ Dinamik yapıyı şekillendirir.
- ➡️ IV. Madde: Tarihin tek ve nihai bir gerçeklik olduğunu düşünmek, bilginin durağan ve değişmez olduğu anlamına gelir. Bu, dinamik yapının tam zıttıdır. ❌ Dinamik yapıyı şekillendirmez.
✅ Sonuç olarak, I, II ve III. maddeler tarihsel bilginin dinamik yapısını şekillendirirken, IV. madde bu yapıya aykırıdır.