Soru:
Potasyum permanganat (KMnO₄), asidik ortamda sodyum sülfit (Na₂SO₃) ile tepkimeye girerek manganez(II) iyonları (Mn²⁺) ve sülfat iyonları (SO₄²⁻) oluşturur. Bu tepkimede:
- Yükseltgenme basamaklarındaki değişimi hesaplayın.
- Hangi maddenin yükseltgen, hangisinin indirgen olarak davrandığını belirleyin.
Çözüm:
💡 Asidik ortamda gerçekleşen bu tepkimede iyon denklemlerini kullanmak daha nettir.
- ➡️ 1. Adım: İyonik Denklemleri Yazma ve Yükseltgenme Basamaklarını Belirleme
- MnO₄⁻ iyonu: Oksijen -2, toplam -8. İyon -1 yüklü, Mn + (-8) = -1, buradan Mn = +7
- SO₃²⁻ iyonu: Oksijen -2, toplam -6. İyon -2 yüklü, S + (-6) = -2, buradan S = +4
- Ürünler:
Mn²⁺ iyonu: Mn = +2
SO₄²⁻ iyonu: Oksijen -2, toplam -8. İyon -2 yüklü, S + (-8) = -2, buradan S = +6
- ➡️ 2. Adım: Değişimleri İnceleme
- Mangan (Mn): +7 → +2 (5 elektron aldı, İNDİRGENDİ)
- Kükürt (S): +4 → +6 (2 elektron verdi, YÜKSELTGENDİ)
- ➡️ 3. Adım: Yükseltgen ve İndirgen Maddeleri Belirleme
- Yükseltgen Madde: Kendisi indirgendiği (elektron aldığı) için KMnO₄ (veya MnO₄⁻ iyonu).
- İndirgen Madde: Kendisi yükseltgendiği (elektron verdiği) için Na₂SO₃ (veya SO₃²⁻ iyonu).
✅ Sonuç: MnO₄⁻ iyonu indirgenerek yükseltgen görevi görür. SO₃²⁻ iyonu ise yükseltgenerek indirgen görevi görür.
