Soru:
Okyanus akıntıları, Dünya'nın dönüşü (Coriolis Etkisi) ve hakim rüzgarların etkisiyle büyük döngüler oluşturur. Bu döngüler Kuzey Yarımküre'de saat yönünde, Güney Yarımküre'de ise saat yönünün tersine hareket eder. Aşağıdaki okyanuslardan hangisinde, bu kurala uymayan bir yüzey akıntısı döngüsü gözlemlenir?
- A) Kuzey Pasifik Okyanusu
- B) Güney Pasifik Okyanusu
- C) Kuzey Atlas Okyanusu
- D) Hint Okyanusu (Kuzey bölümü)
Çözüm:
💡 Soru, genel kuralın istisnalarını bilmemizi istiyor. Genel kural, Kuzey Yarımküre'de saat yönü, Güney Yarımküre'de saat yönünün tersi akıştır.
- ➡️ Adım 1: Seçenekleri İnceleyelim:
- A) Kuzey Pasifik: Kuzey Yarımküre'dedir. Büyük döngüsü saat yönündedir. ✅ Kurala uyar.
- B) Güney Pasifik: Güney Yarımküre'dedir. Büyük döngüsü saat yönünün tersinedir. ✅ Kurala uyar.
- C) Kuzey Atlas: Kuzey Yarımküre'dedir. Büyük döngüsü saat yönündedir. ✅ Kurala uyar.
- D) Hint Okyanusu (Kuzey): Kuzey Yarımküre'dedir. Ancak burada karasal etki (Asya kıtası) ve muson rüzgarları çok güçlüdür.
- ➡️ Adım 2: İstisnayı Hatırlayalım: Kuzey Hint Okyanusu'nda akıntılar, yaz ve kış muson rüzgarlarının yön değiştirmesine bağlı olarak yılda iki kez yön değiştirir. Bu nedenle sabit, saat yönünde bir döngü yerine mevsimlik tersine dönen akıntı sistemleri görülür. Bu durum genel kurala uymaz.
✅ Genel kurala uymayan akıntı döngüsü Hint Okyanusu'nun Kuzey bölümünde gözlemlenir. Cevap D seçeneğidir.