Soru:
Bir göl ekosistemine, evsel ve endüstriyel atıkların karışması sonucu suyun ötrofikasyon sürecine girdiği gözlemlenmiştir. Ötrofikasyon nedir ve bu süreç göldeki biyoçeşitliliği nasıl etkiler? Açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bu sorunun çözümü, ötrofikasyonun tanımı ve zincirleme biyolojik etkileri üzerinden ilerleyecektir.
- ➡️ Birinci Adım: Ötrofikasyonun Tanımı - Ötrofikasyon, su kaynaklarına aşırı miktarda besin maddesi (özellikle azot ve fosfor) karışmasıdır. Bu durum, su yosunları ve bazı su bitkilerinin aşırı ve kontrolsüz büyümesine neden olur.
- ➡️ İkinci Adım: Oksijen Tükenişi - Aşırı çoğalan algler (yosunlar) su yüzeyini kaplayarak ışığın dipteki bitkilere ulaşmasını engeller. Bu bitkiler fotosentez yapamaz ve ölür. Ayrıca, ölen algler ve bitkiler, su dibinde bakteriler tarafından ayrıştırılır. Bu ayrışma süreci sudaki çözünmüş oksijeni hızla tüketir.
- ➡️ Üçüncü Adım: Biyoçeşitlilik Üzerindeki Etki - Sudaki oksijen seviyesinin düşmesi, özellikle balıklar gibi yüksek oksijene ihtiyaç duyan canlıların kitlesel ölümlerine neden olur. Oksijensiz ortama dayanıklı türler (bazı bakteri ve omurgasızlar) hakim duruma geçer. Bu da göldeki tür çeşitliliğinin ve dengenin bozulmasına yol açar.
✅ Sonuç olarak, ötrofikasyon, besin kirliliğiyle başlayan ve oksijen tükenişiyle sonuçlanan bir süreçtir. Bu süreç, balık ölümlerine ve sucul ekosistemdeki biyoçeşitliliğin azalmasına neden olur.
