Soru:
Okyanuslardaki plastik kirliliğinin deniz kaplumbağaları başta olmak üzere denizel biyoçeşitlilik üzerindeki etkileri nelerdir? Bu etkileri fiziksel ve kimyasal olmak üzere iki başlıkta açıklayınız.
Çözüm:
💡 Plastik atıklar, deniz ekosistemlerinde yüzlerce yıl bozulmadan kalabilir ve canlılar için çeşitli tehlikeler oluşturur.
- ➡️ Fiziksel Etkiler:
- Dolaşma ve Boğulma: Kaybolan veya atılan balık ağları, plastik halkalar gibi malzemeler deniz kaplumbağaları, foklar, balinalar ve yunuslar gibi canlılara dolanarak onların hareket etmesini, beslenmesini engeller ve boğulmalarına neden olur.
- Yanlış Besin ve Bağırsak Tıkanması: Deniz kaplumbağları, şeffaf plastik torbaları deniz anası sanıp yiyebilir. Bu plastikler bağırsaklarında tıkanmaya yol açarak hayvanın besinden enerji alamamasına ve açlıktan ölmesine sebep olur.
- ➡️ Kimyasal Etkiler:
- Zararlı Kimyasalların Salınması: Plastikler, üretim aşamasında katılan ftalatlar, BPA gibi endokrin bozucu kimyasalları zamanla suya salabilir.
- Kirletici Biriktirme (Vektör Etkisi): Plastik yüzeyleri, sudaki diğer zehirli kirleticileri (PCB'ler, böcek ilaçları) mıknatıs gibi çeker ve konsantre eder. Bu plastikleri yiyen canlılar, bu zehirli kimyasalları vücutlarında biriktirir. Bu durum besin zincirine girerek balinalardan küçük balıklara kadar birçok türde üreme problemleri, hormonal dengesizlikler ve kanser gibi sorunlara yol açar.
✅ Sonuç olarak, plastik kirliliği hem doğrudan fiziksel yaralanma ve ölümlere hem de dolaylı olarak toksik kimyasal birikimine neden olarak denizel biyoçeşitliliği tehdit eden çok yönlü bir problemdir.
