Soru: Yer altı sularının aşındırma şekillerinden 'obruk' nasıl oluşur? Hangi bölgelerde yaygındır? Açıklayınız.
Çözüm: Obruk, yer altı sularının kireçtaşı gibi eriyebilen kayaçları aşındırmasıyla oluşan, genellikle dairesel ve derin çukurlardır. Oluşum aşamaları:
- Yer altı suyu, kireçtaşını (kalsiyum karbonat) kimyasal olarak eritir ($\text{CaCO}_3 + \text{CO}_2 + \text{H}_2\text{O} \rightarrow \text{Ca(HCO}_3)_2$).
- Zamanla yer altında boşluklar (mağaralar) oluşur.
- Bu boşlukların tavanı çöktüğünde, yüzeyde obruk meydana gelir.
- Karstik arazilerde (kireçtaşının bol olduğu) yaygındır; Türkiye'de İç Anadolu (özellikle Konya çevresi) ve Akdeniz bölgelerinde sık görülür.
- Örnek: Konya'daki Kızören Obruğu, turistik bir doğal oluşumdur.
