Soru:
Edebiyat, güzel sanatların diğer dallarından (resim, müzik, heykel vb.) temel bir noktada ayrılır. Bu ayrım, aşağıdaki kavram çiftlerinden hangisiyle en doğru açıklanır?
- A) Somutluk - Soyutluk
- B) Göze hitap etme - Kulağa hitap etme
- C) Mekâna bağlı olma - Zamana bağlı olma
- D) Duygu - Düşünce
Çözüm:
🤔 Bu soru, edebiyatın güzel sanatlar içindeki temel farklılaşma noktasını anlamamızı istiyor. Tüm sanatlar duygu ve düşünceyi ifade eder, bu yüzden D seçeneği bir ayrım değildir.
- ➡️ Birinci Adım: Resim ve heykel gibi sanatlar mekâna bağlı (plastik) sanatlardır. Eser, belirli bir mekânda var olur ve onu görmek için o mekânda bulunmak gerekir.
- ➡️ İkinci Adım: Edebiyat ve müzik ise zamana bağlı (fonetik) sanatlardır. Eseri algılamak için bir süreç (okuma süresi, müziği dinleme süresi) gerekir. Edebiyat eseri, sayfalar arasında ilerledikçe, zaman içinde anlam kazanır.
- ➡️ Üçüncü Adım: A seçeneği (Somut-Soyut) ve B seçeneği (Göz-Kulak) genel geçer olsa da, edebiyatın diğer sanatlardan en temel ve evrensel ayrımı, onun bir zaman sanatı olmasıdır.
✅ Bu nedenle, doğru cevap edebiyatın zaman içinde gelişen bir sanat olduğunu ifade eden C seçeneğidir.
