Soru:
Bir öğrenci, bahçesindeki saksıda bir ekosistem modeli oluşturmak istiyor. Saksıya toprak, bir fidan, toprağa birkaç solucan ve mantar parçası koyduktan sonra, saksının üzerini hava almayacak şekilde cam bir kapakla kapatıyor. Bir süre sonra fidanın solduğunu gözlemliyor. Bu durumun temel nedeni aşağıdaki ekosistem unsurlarından hangisinin modelde eksik olmasıdır?
- A) Üretici
- B) Tüketici
- C) Ayrıştırıcı
- D) Abiyotik Faktör (Işık)
Çözüm:
🔬 Sağlıklı bir ekosistemde tüm unsurlar (biyotik ve abiyotik) bir denge içindedir. Modeldeki sorunu bulmak için her bir unsurun rolünü düşünmeliyiz.
- ➡️ Mevcut Olanlar:
- Abiyotik: Toprak, hava (başlangıçta), su (toprakta mevcut olabilir).
- Biyotik - Üretici: Fidan. (A seçeneği mevcut)
- Biyotik - Tüketici/Ayrıştırıcı: Solucanlar ve mantarlar. (B ve C seçenekleri mevcut)
- ➡️ Yapılan Hata: Sistem hava almayacak şekilde kapatılmıştır. Ancak asıl kritik eksiklik, kapak nedeniyle ışığın içeri girememesidir.
- ➡️ Sonuç: Fidan (üretici), fotosentez yapabilmek için ışığa ihtiyaç duyar. Işık olmadan besin ve enerji üretemez, solup ölür. Ayrıştırıcılar ve tüketiciler de zamanla oksijen ve besin sıkıntısı çeker.
✅ Sonuç olarak, modelde eksik olan ve fidanın solmasına neden olan temel unsur D) Abiyotik Faktör (Işık)'tür.
