Soru:
Yemek pişirirken kullandığımız kabartma tozu (sodyum bikarbonat - NaHCO₃) hamurun veya kekin içinde nasıl kabarmasını sağlar? Bu kimyasal süreçte hangi gaz açığa çıkar?
Çözüm:
💡 Kabartma tozu, mutfakta sıklıkla karşılaştığımız bir asit-baz tepkimesi örneğidir.
- ➡️ Birinci Adım: Kabartma tozu, zayıf bir baz olan sodyum bikarbonat (NaHCO₃) içerir.
- ➡️ İkinci Adım: Hamur ısındığında veya hamurda bulunan asidik bir bileşenle (yoğurt, sirke, limon suyu gibi) temas ettiğinde bir tepkime başlar.
- ➡️ Üçüncü Adım: Bu tepkime sonucunda karbondioksit gazı (CO₂) açığa çıkar. Tepkimenin basitleştirilmiş denklemi: \(\text{NaHCO₃} + \text{H⁺} \rightarrow \text{Na⁺} + \text{H₂O} + \text{CO₂(g)}\)
- ➡️ Dördüncü Adım: Oluşan CO₂ gazı, hamurun içinde küçük baloncuklar oluşturur. Fırındaki sıcaklık arttıkça bu baloncuklar genişler ve hamurun kabarmasını sağlar.
✅ Sonuç: Kabartma tozu, bir asit-baz tepkimesi sonucu karbondioksit gazı (CO₂) üreterek yiyeceklerin kabarmasını sağlar.