Soru:
Bir coğrafyacı, aşağıdaki yer şekillerini ve onları şekillendiren temel kuvveti eşleştirmek istiyor. Hangisi yanlış eşleştirilmiştir?
- A) Kırgıbayır - Dış Kuvvet (Akarsu Erozyonu)
- B) Volkan Konisi - İç Kuvvet (Volkanizma)
- C) Buzul Vadisi - Dış Kuvvet (Buzul Aşındırması)
- D) Fay Hattı - Dış Kuvvet (Yerçekimi)
Çözüm:
💡 Bu soruda, yer şekillerini oluşturan temel kuvvetlerin (iç/dış) doğru sınıflandırılması istenmektedir. Yanlış olanı bulmamız gerekiyor.
- ➡️ Birinci adım: Seçenekleri tek tek inceleyelim. Kırgıbayır, kurak bölgelerde ani ve şiddetli yağmurların oluşturduğu akarsuların aşındırmasıyla oluşur. Bu bir dış kuvvet etkisidir. (A doğru)
- ➡️ İkinci adım: Volkan Konisi, magmanın yeryüzüne çıkması ve katılaşmasıyla oluşur. Bu, iç kuvvet kaynaklı bir yer şeklidir. (B doğru)
- ➡️ Üçüncü adım: Buzul Vadisi, buzulların hareketi sırasında yatağını aşındırması ve "U" şeklinde bir profil oluşturmasıyla meydana gelir. Bu bir dış kuvvet etkisidir. (C doğru)
- ➡️ Dördüncü adım: Fay Hattı, yer kabuğundaki gerilme ve sıkışmalar sonucu kayaçların kırılmasıyla oluşur. Bu süreç, tektonizma olarak adlandırılır ve bir iç kuvvet etkisidir. Yerçekimi ise bir dış kuvvet bileşenidir ancak fay hatlarının oluşumundaki temel kuvvet değildir.
✅ Bu nedenle, D şıkkı temel kuvvet bakımından yanlış eşleştirilmiştir.
