Soru:
Jön Türkler hareketi içinde fikir ayrılıkları yaşanmış ve iki ana kanat oluşmuştur. Aşağıdaki tabloda bu kanatlardan birinin özellikleri verilmiştir. Hangi kanattan bahsedildiğini bulunuz ve diğer kanadın temel yaklaşımını kısaca açıklayınız.
| Özellikler |
|---|
| • Meşrutiyetin ilanı için yabancı devletlerin diplomatik müdahalesini (müdahale-i ecnebiye) desteklemişlerdir. |
| • Prens Sabahaddin önderliğinde toplanmışlardır. |
| • Teşebbüs-i Şahsi (Bireysel Girişim) ve Adem-i Merkeziyet (Yerinden Yönetim) ilkelerini benimsemişlerdir. |
Çözüm:
💡 Bu soru, Jön Türklerin homojen olmayan yapısını ve iç tartışmalarını anlamayı gerektirir.
- ➡️ İlk adım, tabloda verilen özellikleri analiz etmektir. "Yabancı müdahale" fikri, hareket içinde büyük bir tartışma konusuydu. "Prens Sabahaddin" ismi ve "Adem-i Merkeziyet" ilkesi çok belirleyici ipuçlarıdır.
- ➡️ İkinci adım, bu ipuçlarına göre kanadı tanımlamaktır. Prens Sabahaddin'in önderlik ettiği, liberal eğilimli ve merkezi yönetimin yetkilerinin yerel yönetimlere devredilmesini savunan kanat, Teşebbüs-i Şahsi ve Adem-i Merkeziyet Cemiyeti çatısı altında toplanmıştır. Daha genel olarak bu gruba Liberal Kanat veya Prens Sabahaddin Grubu denir.
- ➡️ Üçüncü adım, diğer ana kanadın yaklaşımını açıklamaktır. Diğer ana kanat, İttihat ve Terakki Cemiyeti'dir (Merkeziyetçi Kanat). Onların temel yaklaşımı; merkezi otoriteyi güçlü tutmak, yabancı müdahaleye kesinlikle karşı çıkmak ve Osmanlıcılık fikri etrafında imparatorluğun bütünlüğünü korumaya çalışmaktı.
✅ Sonuç olarak, tabloda bahsedilen kanat Prens Sabahaddin'in Liberal Kanatı'dır. Diğer ana kanat ise merkeziyetçi ve yabancı müdahaleye karşı olan İttihat ve Terakki Cemiyeti'dir.
