Soru:
İttihat ve Terakki Cemiyeti, I. Dünya Savaşı'nın sona ermesi ve Mondros Ateşkes Antlaşması'nın imzalanmasının ardından ne yapmıştır? Lider kadrosunun akıbeti nasıl olmuştur? Cevabınızı kısaca açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bu soru, İttihat ve Terakki'nin siyasi varlığının sonunu ve liderlerinin durumunu anlamaya yöneliktir. Adım adım açıklayalım:
- ➡️ İlk adım, savaşın sonucunun cemiyet üzerindeki etkisini değerlendirmektir. I. Dünya Savaşı'nın kaybedilmesi ve ülkenin işgale uğraması, İttihat ve Terakki iktidarını ve meşruiyetini sarsmıştır.
- ➡️ İkinci adım, cemiyetin aldığı radikal kararı hatırlamaktır. Bu baskı ortamında, 1-2 Kasım 1918'de yapılan son kongre sonrasında kendisini feshetme kararı almıştır. Yerine daha ılımlı görünen Teceddüt Fırkası kurulmuştur, ancak bu etkili olamamıştır.
- ➡️ Üçüncü adım, lider kadronun akıbetini izlemektir. İttihat ve Terakki'nin önde gelen isimleri (Enver Paşa, Talat Paşa, Cemal Paşa ve diğerleri) 2 Kasım 1918 gecesi bir Alman gemisiyle yurt dışına kaçmışlardır. Bu, hem işgal güçlerinden hem de siyasi muhaliflerinden gelecek tepkilerden korunmak içindir.
✅ Sonuç olarak, İttihat ve Terakki Cemiyeti, I. Dünya Savaşı'nın ardından kendini feshetmiş, önde gelen liderleri ise yurt dışına kaçarak sürgün hayatı yaşamaya başlamıştır. Bu durum, cemiyetin organize siyasi varlığının fiilen sona erdiğini göstermektedir.
