Soru:
Hz. Ömer (r.a.), "Adalet mülkün temelidir." demiştir. Bu sözü, "Adaletin olmadığı toplumların yok olması hangi yasadır?" sorusu bağlamında değerlendirdiğimizde, bu durumun aşağıdaki yargılardan hangisini desteklediği söylenebilir?
- A) Helak, tamamen fiziksel sebeplerle olur.
- B) Toplumların kaderi önceden yazılmıştır, değişmez.
- C) Toplumsal çöküş, toplumun kendi iç dinamiklerinin (adaletsizlik gibi) bir sonucudur.
- D) Adalet sadece yöneticileri ilgilendiren bir meseledir.
Çözüm:
💡 Tarihi bir söz ile ilahi yasayı ilişkilendirelim.
- ➡️ Adım 1: Sözün Analizi - "Mülk" burada devlet, düzen ve toplum anlamına gelir. Hz. Ömer, bir toplumun varlığını ve ayakta kalmasını ("mülk"), ancak adalet ile sağlayabileceğini vurgular. Adalet olmazsa, temel çöker ve toplum yok olur.
- ➡️ Adım 2: Seçeneklerin Elemesi - A) Yanlıştır, çünkü fiziksel sebep görünse bile (deprem, kuraklık) asıl neden toplumsal adaletsizliktir. B) Yanlıştır, çünkü toplum kendi tercihiyle kaderini değiştirebilir. D) Yanlıştır, çünkü adalet tüm bireyleri bağlayan bir erdemdir.
- ➡️ Adım 3: Doğru Cevabı Gerekçelendirme - C) seçeneği, Hz. Ömer'in sözünün özünü yansıtır. Adaletsizlik, toplumun kendi içinde ürettiği bir dinamiktir ve bu dinamik, toplumsal yasanın işleyişi sonucu kaçınılmaz olarak çöküşe yol açar.
✅ Sonuç: Doğru cevap C)'dir. Adaletin olmadığı toplumların yok olması, "toplumsal yasa" gereği, o toplumun kendi iç dinamiklerinin bir sonucudur.
