Soru:
Bir deney sırasında masaüstüne az miktarda cıva (\( Hg \)) dökülmüştür. Cıvanın toksik (zehirli) buhar çıkardığı bilindiğine göre, bu kazaya müdahale etmek için doğru temizleme prosedürü nasıl olmalıdır?
Çözüm:
⚠️ Cıva, oda sıcaklığında buharlaşan ve solunduğunda zehirli etkileri olan bir metaldir. Temizlik çok dikkatli yapılmalıdır.
- ➡️ İlk Adım - Ortamı Kontrol Altına Al: Derhal ortam havalandırılmalıdır. Pencere ve kapılar açılarak cıva buharının yoğunlaşması engellenir. Çevredeki insanlar uyarılır ve bölgeden uzaklaştırılır.
- ➡️ İkinci Adım - Uygun Malzeme ile Toplama: Cıva asla elektrik süpürgesi ile temizlenmemelidir! Bu, cıvayı daha küçük parçacıklara ayırıp buharlaşma yüzeyini artırır ve havayı zehirler. Bunun yerine, bir enjektör, vakum pompası veya özel cıva toplama kiti kullanılarak damlalar toplanır. Alternatif olarak, ince uçlu bir kağıt ile yavaşça ittirilerek bir kaba alınabilir.
- ➡️ Üçüncü Adım - Atık Yönetimi: Toplanan cıva ve kullanılan malzemeler, hava almayan sağlam bir kapaklı cam kavanoza konulmalı ve tehlikeli atık olarak işaretlenmelidir. Kesinlikle normal çöpe atılmamalıdır.
- ➡️ Dördüncü Adım - Son Kontrol: Temizlikten sonra bölge, kükürt tozu gibi cıvayı bağlayan bir kimyasalla silinebilir (eğer laboratuvarda varsa ve prosedür biliyorsa).
✅ Sonuç: Cıva temizliğinde en önemli kurallar; havalandırma, elektrik süpürgesi kullanmama ve toplanan atıkları uygun şekilde bertaraf etmektir.
