Soru:
Bakır(II) sülfat (\(CuSO_4\)) ve çinko (\(Zn\)) metali arasındaki tek yer değiştirme tepkimesinin net iyon denklemini yazınız. (\(Zn\), \(Cu\)'dan daha aktiftir).
Çözüm:
💡 Bu bir yükseltgenme-indirgenme (redoks) tepkimesidir. Metallerin aktivite sırası önemlidir.
- ➡️ Adım 1: Dengeli moleküler denklemi yaz.
\( CuSO_4\,(aq) + Zn\,(s) \rightarrow ZnSO_4\,(aq) + Cu\,(s) \)
- ➡️ Adım 2: Sulu bileşikleri iyonlarına ayır, katı ve metal elementleri olduğu gibi bırakarak tam iyon denklemini yaz.
\( Cu^{2+}\,(aq) + SO_4^{2-}\,(aq) + Zn\,(s) \rightarrow Zn^{2+}\,(aq) + SO_4^{2-}\,(aq) + Cu\,(s) \)
- ➡️ Adım 3: Her iki tarafta da bulunan seyirci iyonu (SO₄²⁻) ele.
- ➡️ Adım 4: Kalan türleri net iyon denklemi olarak yaz.
\( Cu^{2+}\,(aq) + Zn\,(s) \rightarrow Zn^{2+}\,(aq) + Cu\,(s) \)
✅ Sonuç olarak, bu redoks tepkimesinin net iyon denklemi \( Cu^{2+}\,(aq) + Zn\,(s) \rightarrow Zn^{2+}\,(aq) + Cu\,(s) \) şeklindedir. Çinko, bakır iyonlarını indirger ve kendisi yükseltgenir.
