Soru: Gerçekte 6 km uzunluğundaki bir nehir, harita üzerinde 3 cm ile gösteriliyor. Bu haritanın ölçeği nedir? Ölçeğin ne işe yaradığını kısaca açıklayın.
Çözüm:
1. Gerçek mesafe: 6 km, harita mesafesi: 3 cm
2. Ölçeği bulmak için gerçek mesafeyi harita mesafesine böleriz, birimleri aynı yapalım.
3. 6 km'yi santimetreye çevirelim: 1 km = 100.000 cm, dolayısıyla 6 km = 6 × 100.000 = 600.000 cm
4. Ölçek = Harita mesafesi : Gerçek mesafe = 3 cm : 600.000 cm
5. Sadeleştirelim: 3 ÷ 3 = 1, 600.000 ÷ 3 = 200.000
6. Sonuç: Haritanın ölçeği 1:200.000'dir.
7. Ölçeğin işlevi: Harita ölçeği, harita üzerindeki uzunlukların gerçek dünyadaki karşılığını belirlememizi sağlar. Bu sayede mesafeleri, alanları hesaplayabilir ve haritanın ne kadar detaylı olduğunu anlayabiliriz. Küçük ölçekli haritalar (örneğin 1:1.000.000) geniş alanları az detayla, büyük ölçekli haritalar (örneğin 1:10.000) küçük alanları çok detaylı gösterir.