Soru:
Lale Devri'nin sona ermesine neden olan 1730 Patrona Halil İsyanı'nın çıkmasında aşağıdaki faktörlerden hangisi daha az etkili olmuştur?
- A) Halkın ağır vergiler altında ezilmesi
- B) İran'a karşı açılan savaşta alınan yenilgiler
- C) Matbaanın kurularak dinî eserlerin basılmaya başlanması
- D) Devlet erkanının lüks ve eğlenceye aşırı düşkünlüğü
Çözüm:
💡 Bu soru, bir tarihsel olayın nedenlerini analiz edip, en az etkili olanı ayırt etme becerisini ölçer. Sebepleri değerlendirelim:
- ➡️ A Seçeneği: İsyanın temel ekonomik nedenlerinden biri, halkın üzerindeki ağır vergi yüküdür. Bu, isyanı besleyen önemli bir faktördür. Etkili.
- ➡️ B Seçeneği: İran cephesinde alınan yenilgiler, devletin zayıflığını gösterdiği gibi, savaş masrafları da halka ek yük getirmiştir. Bu da isyanın önemli bir nedenidir. Etkili.
- ➡️ C Seçeneği: İbrahim Müteferrika'nın matbaasında, ulemanın tepkisini çekmemek için dinî eserler basılmamıştır. Matbaa daha çok coğrafya, tarih, dil gibi alanlarda kitaplar basmıştır. Dolayısıyla isyanın dinî bir nedeni olarak matbaanın dinî eser basması söz konusu değildir. Daha az etkili.
- ➡️ D Seçeneği: Sadrazam ve çevresinin lüks yaşantısı, düzenlenen görkemli eğlenceler ve yapılan masraflar, halkın yoksulluğu ile tezat oluşturmuş ve büyük bir hoşnutsuzluk kaynağı olmuştur. Bu, isyanın en belirgin nedenlerindendir. Etkili.
✅ Sonuç olarak, diğer seçenekler isyanın doğrudan ve güçlü nedenleri iken, C seçeneğinde belirtilen durum tarihsel gerçeklikle örtüşmediği için isyanın nedenleri arasında daha az etkili olmuştur.
