Soru:
Bir ailede orak hücre anemisi (çekinik bir hastalık) görülmektedir. Bu ailede akraba evliliği yapılması durumunda, hastalığın ortaya çıkma olasılığı neden artar? Açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bu soru, belirli bir çekinik hastalık üzerinden akraba evliliği riskini anlamamızı istiyor.
- ➡️ Birinci adım: Orak hücre anemisi gibi çekinik hastalıklar için, hastalığın ortaya çıkması (aa genotipi) gerekir.
- ➡️ İkinci adım: Ailede bu hastalık zaten varsa, aile bireylerinin bir kısmı taşıyıcıdır (Aa genotipi).
- ➡️ Üçüncü adım: Akraba evliliğinde, her iki ebeveynin de aynı çekinik hastalık genini (a alelini) taşıma ve bu geni çocuklarına aktarma ihtimali yüksektir.
- ➡️ Dördüncü adım: Akraba olmayan bir evlilikte, toplumda bu çekinik genin görülme sıklığı düşük olduğundan, iki taşıyıcının bir araya gelme olasılığı da düşüktür.
✅ Sonuç: Akraba evliliği, hastalık geninin aile içinde kalmasına ve homozigot durumda birleşme şansının artmasına neden olur, bu da hastalığın görülme olasılığını artırır.