Soru:
"O (gel - ?) kadar biz de burada bekliyoruz." cümlesinde parantez içinde verilen fiilin hangi kiple çekimlenmesi anlam bakımından en uygundur?
- A) Gelsin (Emir Kipi)
- B) Gelecek (Gelecek Zaman)
- C) Gelmeli (Gereklilik Kipi)
- D) Gelirse (Şart Kipi)
Çözüm:
💡 Cümlenin anlam bütünlüğüne bakalım. "O ... kadar biz de burada bekliyoruz." ifadesi, bir şartın veya bir olayın gerçekleşmesinin beklenmesi anlamı taşır.
- ➡️ A) "O gelsin kadar" anlamsız ve kullanımı yanlış bir ifade olur.
- ➡️ B) "O gelecek kadar" ifadesi, gelecekteki bir zaman dilimini beklemek anlamına gelir ki burada "bekliyoruz" şimdiki zaman olduğu için uyumsuzdur.
- ➡️ C) "O gelmeli kadar" anlamsız ve kullanımı yanlış bir ifade olur.
- ➡️ D) "O gelirse kadar" ifadesi doğru değildir. Doğrusu "O gelinceye kadar" veya "O gelirse (biz gideriz)" şeklindedir. Ancak seçenekler arasında en uygun "Gelirse" şart kipidir, çünkü cümle "Onun gelmesi" şartına bağlı bir bekleme durumunu anlatmaktadır. Cümle "O gelirse, biz de burada bekliyoruz" şeklinde düşünülebilir, ancak bu da anlam bozukluğuna yol açar. En doğru ve yaygın kullanım aslında "O gelinceye kadar" zarf-fiilidir. Fakat verilen seçenekler içinde şart anlamı veren tek kiplik D seçeneğidir. Soru kökü "anlam bakımından en uygun" dediği için ve diğer seçenekler anlamsız olduğundan cevap D'dir.
✅ Sonuç: Anlam bakımından en uygun çekim D seçeneğidir ("Gelirse"). Ancak cümlenin en doğru hali "O gelinceye kadar biz de burada bekliyoruz." şeklinde olmalıdır.
