Soru:
"Bu( )n hava sıcaklığı \(5^\circ C\) daha düşük." cümlesinde parantezle belirtilen yere hangi ek gelmelidir? Nedenini açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bu soruda, "bu" ve "gün" kelimelerinin mi yoksa birleşik "bugün" kelimesinin mi kullanılması gerektiğine karar vermeliyiz.
- ➡️ 1. Adım: Cümleyi anlam olarak inceleyelim. "Bu gün" ifadesi, "içinde bulunulan gün" anlamına geliyorsa birleşik yazılır. "Bu gün" ifadesi, "bu" işaret sıfatı ve "gün" isminden oluşuyorsa ayrı yazılır.
- ➡️ 2. Adım: Cümleye bakalım: "Bu( )n hava sıcaklığı..." Burada "gün" kelimesi, "-n" kaynaştırma ünsüzü ile iyelik eki (hava sıcaklığı) almış. Bu durum, "içinde bulunulan gün" anlamındaki birleşik "bugün" kelimesi için geçerli değildir. Birleşik "bugün" zaten bir zamandır ve bu şekilde çekimlenmez.
- ➡️ 3. Adım: Burada kastedilen, "içinde bulunduğumuz bu günün hava sıcaklığı"dır. Yani "bu" bir işaret sıfatı, "gün" de bir isimdir. Bu nedenle ayrı yazılmalıdır.
✅ Sonuç: Parantezle belirtilen yere "gü" harfleri gelmeli ve ek "-n" kaynaştırma ünsüzü olmalıdır. Cümle "Bu günün hava sıcaklığı..." şeklinde olmalıdır.