Soru:
"Mum, dibine ışık vermez" atasözünün açıklaması olarak aşağıdakilerden hangisi en uygun seçenektir?
- A) İnsanlar genellikle kendi ailelerine veya yakın çevrelerine fayda sağlamakta daha az isteklidir.
- B) Mumlar doğru kullanılmazsa eriyip biter.
- C) Işık kaynağı ne kadar güçlü olursa olsun, her yeri aydınlatamaz.
- D) Bazı insanlar karanlıkta çalışmayı sever.
Çözüm:
💡 Bu atasözü mecaz (deyimsel) bir anlam taşır. Mumun fiziksel bir özelliğinden yola çıkarak insan ilişkilerine dair bir gerçeği anlatır.
- ➡️ 1. Adım: Gerçek Anlamı Düşünelim: Bir mum yanarken, hemen altındaki (dip kısmı) kısmen karanlık kalabilir. Çünkü ışık öncelikle yanlara ve uzağa yayılır.
- ➡️ 2. Adım: Mecaz Anlamını Çıkaralım: Bu durum, insanların da genellikle kendi en yakınlarına (aile, akraba, komşu) yardım etmeyi ihmal edebileceğini veya onlara fayda sağlamakta daha az istekli olabileceğini anlatmak için kullanılır. Terzinin kendi söküğünü dikememesi gibi.
- ➡️ 3. Adım: Şıkları Eleyelim: B ve D şıkları atasözünün ne gerçek ne de mecaz anlamıyla uyuşmuyor. C şıkkı ise genel ve yüzeysel bir fiziksel açıklama getiriyor ama asıl insani mesajı vermiyor.
✅ En uygun açıklama, insanların yakın çevrelerine fayda sağlamadaki isteksizliğini vurgulayan A şıkkıdır.
