Soru:
"Ahmet Haşim, 'Bir Günün Sonunda Arzu' şiirinde akşam vaktini anlatır." cümlesi için aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir? (\(P\): Kanıtlanabilir, \(Q\): Kanıtlanamaz, kişisel yorum)
Çözüm:
💡 Bu cümleyi analiz ederken, cümlenin bir edebi olguya mı yoksa bir eleştiri/yoruma mı dayandığına bakmalıyız.
- ➡️ İlk adım, cümlenin ögelerini ayırmaktır: Özne (Ahmet Haşim), Eser ('Bir Günün Sonunda Arzu'), Konu (akşam vaktini anlatmak).
- ➡️ İkinci adım, bu ögelerin doğruluğunun nasıl test edileceğini düşünmektir. Ahmet Haşim'in adı, şiirin ismi ve şiirin içeriği (akşam vaktinin anlatılıp anlatılmadığı) edebiyat tarihi kaynaklarına, şiirin kendisine başvurularak nesnel bir şekilde kontrol edilebilir.
- ➡️ Cümlede "güzel anlatmıştır, etkileyicidir" gibi bir beğeni veya "şiirin en önemli temasıdır" gibi bir yorum bulunmamaktadır. Sadece betimleyici ve bilgi verici bir ifade kullanılmıştır.
✅ Cümle, kişisel görüş içermeyen ve kaynaklarla doğrulanabilir bir bilgi aktardığı için nesneldir. Matematiksel gösterimle ifade edersek, bu cümle için \(P\) (Kanıtlanabilir) yargısı doğrudur.