Soru: Aşağıdaki cümleleri inceleyin. Hangileri öneri cümlesi değildir? Nedenleriyle açıklayınız.
1. Sınavdan önce konuları tekrar etmelisin.
2. Bu film çok sıkıcıydı.
3. Bence erken yatıp dinlenmelisin.
4. Yarın saat 10'da buluşalım.
Çözüm: Öneri cümlesi olmayanları belirlemek için her cümleyi kontrol edelim:
1. Cümle: "Sınavdan önce konuları tekrar etmelisin." Bu, "-meli" ekiyle bir tavsiye bildirdiği için öneri cümlesidir.
2. Cümle: "Bu film çok sıkıcıydı." Bu, geçmişteki bir durumu yargılayan bir cümledir; herhangi bir eylem önermez, bu nedenle öneri cümlesi değildir.
3. Cümle: "Bence erken yatıp dinlenmelisin." "Bence" ifadesi kişisel görüşü, "dinlenmelisin" ise tavsiyeyi belirttiği için öneri cümlesidir.
4. Cümle: "Yarın saat 10'da buluşalım." Bu, bir teklif veya davet cümlesidir; doğrudan bir eylem önerir, bu nedenle öneri cümlesi olarak kabul edilebilir, ancak daha çok teklif cümlesi sınıfına girer. Genel olarak, öneri cümlesi değildir diyebiliriz çünkü "-malı/-meli" gibi açık tavsiye ifadeleri içermez.
Öneri cümlesi olmayanlar: 2 ve 4. Nedeni: 2. cümle yargı bildirir, 4. cümle ise teklif içerir.
