Soru:
Aşağıdaki paragrafa dayanarak aşağıdaki yargılardan hangisine kesinlikle ulaşılabilir?
"Roman, olay örgüsü, karakterler, zaman, mekân ve anlatıcı gibi temel ögelerden oluşan bir bütündür. Bu ögelerden herhangi birindeki başarısızlık, romanın genel etkisini ve inandırıcılığını zayıflatır. Örneğin, iyi kurgulanmamış bir olay örgüsü, okuyucunun ilgisini dağıtır. Tutarsız karakterler ise roman dünyasına inanmayı güçleştirir. Bu nedenle, iyi bir romancı, tüm bu ögeler arasında uyum sağlamak zorundadır."
A) Olay örgüsü, romanın en önemli ögesidir.
B) Romanın temel ögeleri birbiriyle ilişkilidir.
C) İyi bir roman yazmak için öncelikle güçlü karakterler yaratılmalıdır.
D) Mekân tasviri, romanın inandırıcılığını doğrudan etkilemez.
E) Roman türü, diğer edebi türlerden daha üstündür.
Çözüm:
💡 "Kesinlikle ulaşılabilir" sorularında, paragrafta doğrudan ifade edilen ve yoruma yer bırakmayan, kanıtlanabilir yargıyı seçmeliyiz. Seçeneklerdeki aşırı veya göreceli ifadelere dikkat etmeliyiz.
- ➡️ 1. Adım: Paragrafın Temel Argümanını Anla. Paragraf, romanın birbiriyle uyum içinde olması gereken çeşitli ögelerden oluştuğunu ve bir ögedeki başarısızlığın tüm romanı olumsuz etkilediğini savunuyor.
- ➡️ 2. Adım: Seçenekleri Paragrafın Doğrudan İfadeleriyle Test Et.
- A) "En önemli ögesidir" ifadesi görecelidir ve paragrafta böyle bir sıralama veya kıyaslama yapılmamıştır. Paragraf tüm ögelerin öneminden bahseder. ❌
- B) "Birbiriyle ilişkilidir" ifadesi, paragrafın temelini oluşturur. "Bir ögedeki başarısızlık... genel etkiyi zayıflatır" ve "tüm bu ögeler arasında uyum sağlamak" cümleleri, ögeler arasındaki bu ilişkiyi doğrudan ve kesin olarak ifade eder. ✅
- C) "Öncelikle güçlü karakterler" ifadesi, (A) seçeneğindeki gibi bir öncelik sıralaması yapar. Paragrafta böyle bir öncelik yoktur. ❌
- D) "Mekân tasviri... etkilemez" ifadesi, paragrafın genel argümanıyla çelişir. Paragraf, tüm ögelerin (mekân da dahil) etkili olduğunu söyler. ❌
- E) "Diğer türlerden daha üstün" ifadesi paragrafta hiç geçmez ve konu dışıdır. ❌
- ➡️ 3. Adım: Kesin ve Kanıtlı Olanı Seç. Sadece B seçeneği, paragrafın doğrudan ve tartışmasız olarak ilettiği bir yargıdır.
✅ Sonuç olarak, paragrafa dayanarak kesinlikle ulaşılabilecek yargı: Romanın temel ögeleri birbiriyle ilişkilidir.
