Soru:
"Dün akşam bahçe kapısının kolunu tamir ettik." cümlesindeki isim tamlamalarını bulunuz ve bu tamlamaların hangi türden olduğunu açıklayınız.
Çözüm:
🧠 Bu cümlede iç içe geçmiş tamlamalar var. Gelin birlikte çözelim:
- ➡️ 1. Adım: Cümleyi önce kelime kelime inceleyip tamlama eklerini arayalım: "bahçe kapısının kolunu"
- ➡️ 2. Adım: "Bahçe kapısı" ifadesine bakalım. Burada "bahçe" tamlayan, "kapısı" tamlanandır. Tamlayan eki (-ın, -in) olmadığı için bu bir belirtisiz isim tamlamasıdır.
- ➡️ 3. Adım: Şimdi "kapısının kolunu" ifadesine bakalım. Burada "kapısının" tamlayan (-ın eki var), "kolunu" tamlanandır (-ı eki var). İki sözcük de tamlama eki aldığı için bu bir belirtili isim tamlamasıdır.
- ➡️ 4. Adım: Bu iki tamlamayı birleştirdiğimizde "bahçe kapısının kolunu" ifadesi ortaya çıkar. Bu, bir belirtisiz tamlamanın bir belirtili tamlamanın tamlayanı olduğu bir zincirleme isim tamlamasıdır.
✅ Sonuç: Cümlede "bahçe kapısı" (belirtisiz), "kapısının kolunu" (belirtili) ve "bahçe kapısının kolunu" (zincirleme) olmak üzere üç farklı şekilde ele alınabilecek isim tamlaması vardır.
