Soru:
"Bu iş için ekibin dörtte üçü yeterli olacak." cümlesini inceleyiniz. Kesir sayı sıfatının isme hangi anlamı kattığını ve bu sıfatın cümledeki görevini açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bu soruda, kesir sayı sıfatının anlam ve görev analizini yapacağız.
- ➡️ Cümledeki sayı sıfatı "dörtte üç" ifadesidir.
- ➡️ Bu ifade, bir bütünün (yani "ekibin" tamamının) 4 eşit parçaya bölündüğünü ve bu parçalardan 3 tanesinin yeterli olacağını belirtmektedir. Yani isme bölünmüş bir bütünün parçası olma anlamı katmıştır.
- ➡️ Görev analizi: "Dörtte üç" sözü, "-ü" iyelik ekiyle birlikte kullanılarak "ekip" ismine bağlanmış ve "yeterli olacak" yüklemine özne olmuştur. Yani burada kesir sayı sıfatı, bir isim tamlamasının tamlayanı olarak görev yapmış ve ardından isimleşmiştir.
- ➡️ Özetle, "dörtte üç" aslen bir sıfat tamlaması iken ("dörtte üç ekip"), bu cümlede "-ü" eki alarak isimleşmiş ve cümlenin öznesi olmuştur.
✅ Kesir sayı sıfatı, isme bir bütünün belli bir oranını ifade etme anlamı katmıştır. Cümledeki görevi ise, isimleşerek özne görevini üstlenmektir.
