Soru: "Kapı hızla kapatıldı." cümlesinde fiil hangi çatı özelliklerini taşır? Açıklayınız.
Çözüm:
- Fiil: "kapatıldı" (kapatmak fiilinin edilgen çatılı görülen geçmiş zaman 3. tekil şahıs çekimi).
- Fiil nesne alıyor mu? Cümlede nesne yok ("kapı" özne görevinde). Edilgen fiiller nesne almaz.
- Özne eylemi yapıyor mu? Hayır, "kapı" öznesi eylemin yapıcısı değil, eylemden etkilenendir.
- Fiil "-ıl/-il/-ul/-ül" edilgenlik eki almış mı? Evet, "kapat-ıl-dı" şeklinde.
- Sonuç: Fiil edilgenlik eki aldığı, öznenin eylemden etkilendiği ve nesne almadığı için edilgen çatılıdır.
