Soru: "Yemekler annem tarafından pişirildi." cümlesindeki fiilin çatı analizini yapınız.
Çözüm:
- Fiil: "pişirildi" (pişirmek fiilinin edilgen çatılı görülen geçmiş zaman 3. tekil şahıs çekimi).
- Fiil nesne alıyor mu? Cümlede "yemekler" özne olduğu için nesne yoktur.
- Özne eylemi yapıyor mu? Hayır, "yemekler" öznesi eylemin yapıcısı değil, eylemden etkilenendir.
- Eylemi yapan belli mi? Evet, "annem tarafından" ifadesi eylemi yapanı (gerçek özne) belirtiyor.
- Fiil edilgenlik eki almış mı? Evet, "pişir-il-di" şeklinde "-il" eki var.
- Sonuç: Fiil edilgenlik eki aldığı, öznenin eylemden etkilendiği ve eylemi yapanın belli olduğu için edilgen çatılıdır.
