Soru:
Aşağıdaki cümlede gerçek özneyi bulunuz.
"Yeni park, belediye başkanının talimatıyla yaptırıldı."
Çözüm:
💡 Bu cümledeki yüklem ettirgen çatılıdır (-tır eki). Ettirgen fiiller, işin başkasına yaptırıldığını gösterir. Gerçek özneyi bulmak için "işi yaptıran kim?" sorusunu sormalıyız.
- ➡️ 1. Adım: Yüklem: "yaptırıldı". (yap-tır-ıl-dı)
- ➡️ 2. Adım: "Ne yaptırıldı?" → "Yeni park" (Sözde Özne).
- ➡️ 3. Adım: "İşi kim yaptı?" sorusu bizi parkı inşa eden ekiplere götürür. Ancak biz işi yaptıran asıl kişiyi yani gerçek özneyi arıyoruz.
- ➡️ 4. Adım: "Parkı yaptıran kim?" sorusunu sorarız. Cevap: "belediye başkanı". "-nın talimatıyla" ifadesi, işin onun emriyle gerçekleştiğini gösterir.
✅ Sonuç: Gerçek özne "belediye başkanı"dır.
