Soru:
Aşağıdaki cümlede hangi tür bir anlam belirsizliği vardır? Bu belirsizliği nasıl giderebiliriz?
"Odaya girdiğimde kardeşim anneme seslendi."
Çözüm:
💡 Bu cümledeki belirsizlik, eylemi kimin yaptığının net olmamasından kaynaklanır. "Seslendi" fiilinin öznesi "kardeşim" mi yoksa "annem" mi?
- ➡️ Adım 1: Cümleyi kelime kelime inceleyelim: "Odaya girdiğimde / kardeşim / anneme / seslendi."
- ➡️ Adım 2: Fiilin (seslendi) öznesi belirsizdir. Bu, bir gizli özne/zamir sorunudur. Cümle iki farklı anlama gelebilir:
- Ben odaya girdiğimde, kardeşim anneme seslendi.
- Ben odaya girdiğimde, kardeşim annem seslendi. (Bu anlam kurallı bir cümle değildir, ancak günlük dilde yanlış anlaşılabilir.)
- ➡️ Adım 3: Belirsizliği gidermek için cümle yapısını netleştirelim ve gerekirse özneyi tekrar edelim:
- 📌 "Odaya girdiğimde, kardeşim anneme seslendi." (Özne açıkça "kardeşim")
- 📌 Veya bağlam net değilse: "Odaya annemin, kardeşime seslendiği bir anda girdim." şeklinde ifade değiştirilebilir.
✅ Sonuç olarak, bu tür belirsizlikler, özneyi ve nesneyi net bir şekilde konumlandırarak ve gerektiğinde noktalama işaretleri kullanılarak giderilebilir.
