Soru:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kısaltmaya getirilen ek yanlış yazılmıştır?
- A) THY'ye yaptığım rezervasyon onaylandı.
- B) Bu konuyu ABD'li yetkililerle görüştük.
- C) Yarın saat 14.30'da İTÜ'de bir seminer var.
- D) Proje önerimiz TÜBİTAK'ca kabul edildi.
Çözüm:
💡 Kısaltmalara ek getirilirken, kısaltmanın okunuşu değil, son harfin okunuşu esas alınır. Ek, kesme işareti (') ile ayrılarak yazılır.
- ➡️ A seçeneği: THY (son harf 'Y') → THY'ye ✅ (Doğru, "ye" eki getirilmiş)
- ➡️ B seçeneği: ABD (son harf 'D') → ABD'li ❌ (Yanlış! "D'li" şeklinde okunur, doğrusu ABD'li değil, "ABD'li" yazımı doğrudur çünkü ünsüzle biten kısaltmaya ünsüzle başlayan ek doğrudan getirilir. Bu aslında doğru. Kontrol edelim.) Aslında bu doğru. "ABD"ye "li" eki getirilmiş. "D'li" diye okunur ve yazılır. Doğru.
- ➡️ C seçeneği: İTÜ (son harf 'Ü') → İTÜ'de ✅ (Doğru, "de" eki getirilmiş)
- ➡️ D seçeneği: TÜBİTAK (son harf 'K') → TÜBİTAK'ca ❌ (Yanlış! "K'ca" şeklinde okunur. Ancak kurum adlarına getirilen "-ca/-ce" eki genellikle ayrı yazılır. TDK'ya göre; "-ca/-ce" eki, özel isimlere veya kısaltmalara getirildiğinde kesme işareti ile ayrılmaz: TÜBİTAKça, TBMMnce. Bu nedenle doğru yazım "TÜBİTAKça" olmalıydı.
✅ Sonuç: Ek getirilirken yazım kuralına uyulmayan seçenek D'dir.