Soru:
"Asit yağmurlarının tarihi eserlere verdiği zarar" ifadesindeki tamlamaları zincirleme olarak gösteriniz ve türlerini belirtiniz.
Çözüm:
💡 Bu, zincirleme isim tamlamasına güzel bir örnektir. İfadeyi parçalara bölerek ilerleyelim.
- ➡️ İlk adım, en içteki tamlamayı bulmaktır: "Asit yağmurları". "Asit" bir isimdir ve "yağmurları" ismini belirtir. Tamlayan eki almadığı için bu bir belirtisiz isim tamlamasıdır.
- ➡️ İkinci adım: "Tarihi eserler". "Tarihi" bir isimdir ve "eserler" ismini belirtir. Tamlayan eki almadığı için bu da bir belirtisiz isim tamlamasıdır.
- ➡️ Üçüncü adım: "Asit yağmurlarının zararı". "Asit yağmurlarının" (tamlayan) ve "zararı" (tamlanan) ek aldığı için bu bir belirtili isim tamlamasıdır.
- ➡️ Dördüncü adım: Tüm ifadeyi ele alalım: "Asit yağmurlarının tarihi eserlere verdiği zarar". Burada asıl tamlama, "Asit yağmurlarının zararı"dır. "Tarihi eserlere verdiği" ifadesi ise "zarar" ismini niteleyen bir sıfat tamlaması (sıfat görevinde olan bir kelime grubu) görevi görür.
✅ Sonuç: İfade birbirine bağlı tamlamalardan oluşur:
- Asit yağmurları (Belirtisiz İsim Tamlaması)
- Tarihi eserler (Belirtisiz İsim Tamlaması)
- Asit yağmurlarının zararı (Belirtili İsim Tamlaması - ana tamlama)
- "Tarihi eserlere verdiği" ifadesi, "zarar" isminin sıfatı olduğu için bir sıfat tamlaması işlevi görür.
