Soru:
Aşağıdaki parçada anlatılan karakter ve olay örgüsü, verilen roman akımlarından (Romantik, Realist, Naturalist) hangisine en uygun örnek teşkil eder? Nedenini açıklayınız.
"Yoksul bir aileden gelen genç Ahmet, köyünden ayrılıp büyük şehre, İstanbul'a gelir. Amacı hem okuyup hem çalışarak ailesine destek olmaktır. Ancak şehir onun için acımasızdır. İş bulamaz, aç kalır, soğukta donmak üzereyken bir köşede ölüme terk edilir. Yazar, Ahmet'in bu trajik sonuna giden süreçte, onun içinde bulunduğu toplumsal çevrenin, kalıtımsal özelliklerinin ve içgüdülerinin bir kurbanı olduğunu bilimsel bir nesnellikle, bir belgeselci gibi anlatır."
Çözüm:
💡 Bu soruyu çözmek için parçada verilen ipuçlarını ve her akımın temel özelliklerini adım adım inceleyelim.
- ➡️ Birinci Adım - Akımları Hatırlayalım: Romantizm duygusallığı, bireyciliği ve idealleri; Realizm, gerçekliği ve toplumsal yaşamı olduğu gibi yansıtmayı; Naturalizm ise insanı bilimsel determinizmle (soyaçekim, çevre, içgüdü) açıklamayı ve bir "deney nesnesi" olarak görmeyi hedefler.
- ➡️ İkinci Adım - Parçayı Analiz Edelim: Parçada karakterin trajik sonu, "toplumsal çevre", "kalıtımsal özellikler" ve "içgüdüler" gibi onun kontrolü dışındaki güçlere bağlanmıştır. Yazarın "bilimsel bir nesnellikle" ve "bir belgeselci gibi" anlatması, duygusallıktan uzak, gözleme ve belgelemeye dayalı bir anlatımı işaret eder.
- ➡️ Üçüncü Adım - Karşılaştıralım: Bu özellikler, duygusal kaçışları seven Romantizm veya sadece gözleme dayalı Realizm'den ziyade, insanı tümüyle çevresel ve genetik koşulların bir ürünü olarak gören Naturalizm akımına uymaktadır. Karakter adeta bir laboratuvar faresidir ve sonu kaçınılmazdır.
✅ Sonuç olarak, bu parça Naturalist roman anlayışına en uygun örnektir.
