Soru:
"Genç Kalemler" dergisi ve bu dergi etrafında gelişen "Yeni Lisan" hareketi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
- A) Ömer Seyfettin, Ali Canip Yöntem ve Ziya Gökalp öncülük etmiştir.
- B) Milli Edebiyat Dönemi'nin başlangıcı kabul edilir.
- C) Arapça ve Farsça tamlamaların tamamen yasaklanmasını savunmuşlardır.
- D) Dil bilgisi kurallarının Türkçeleştirilmesi gerektiğini savunmuşlardır.
- E) Edebiyatın, halkın anlayabileceği bir dille yazılması gerektiğini öne sürmüşlerdir.
Çözüm:
💡 "Yeni Lisan" hareketi, Milli Edebiyat'ın manifestosu niteliğindedir. İlkelerini iyi bilmek gerekir.
- ➡️ A Seçeneği: Genç Kalemler dergisinin ve Yeni Lisan hareketinin kurucuları ve fikir önderleri kesinlikle Ömer Seyfettin, Ali Canip Yöntem ve Ziya Gökalp'tir. Bu ifade doğrudur.
- ➡️ B Seçeneği: Milli Edebiyat Dönemi, 1911'de Selanik'te Genç Kalemler dergisinin yayına başlamasıyla resmen başlamış kabul edilir. Bu ifade doğrudur.
- ➡️ C Seçeneği: Yeni Lisan makalelerinde, dilimizde yerleşmiş ve artık bir Türkçe sözcük gibi kullanılan Arapça-Farsça sözcüklerin atılmayacağı, ancak yeni tamlamalar yapılmaması gerektiği vurgulanır. "Tamamen yasaklama" ifadesi aşırı ve yanlıştır. Bu ifade söylenemez.
- ➡️ D Seçeneği: Yabancı dil kurallarının (Arapça ve Farsça dil bilgisi kurallarının) terk edilip, Türkçenin kendi kurallarının geçerli olması, hareketin temel ilkelerinden biridir. Bu ifade doğrudur.
- ➡️ E Seçeneği: Edebiyatın, konuşma dili ve İstanbul Türkçesi temelinde, sade ve anlaşılır bir dille yazılması, hareketin ana fikridir. Bu ifade doğrudur.
✅ "Yeni Lisan" hareketi, yabancı tamlamaları tamamen yasaklamamış, sadeleştirmeyi ve yenisinin yapılmamasını savunmuştur. Bu nedenle söylenemeyecek ifade C seçeneğidir.
