Soru:
Aşağıdaki dizelerde öne çıkan söz sanatını ve bu sanatın şiire kattığı anlam boyutunu açıklayınız.
"Biliyorum, kolay değil yaşamak,
Ama işte
Bir ölünün gözlerini kapamak gibi
Kapatıyorum kitaplarımı" (Cahit Sıtkı Tarancı)
Çözüm:
💡 Bu soru, bir edebi sanatı ve işlevini bulmamızı istiyor. Dizeleri dikkatle inceleyelim.
- ➡️ İlk Adım - Sanatı Tespit Et: Şair, "kitaplarını kapatmak" eylemini, "bir ölünün gözlerini kapamak" eylemine benzetmiştir. İki farklı varlık veya olay arasında benzerlik kurulduğu için bu, bir teşbih (benzetme) sanatıdır.
- ➡️ İkinci Adım - Benzetmenin Unsurlarını Bul:
- Benzeyen: Kitapları kapatmak
- Kendisine Benzetilen: Bir ölünün gözlerini kapamak
Burada "gibi" edatı kullanılarak benzetme açıkça yapılmıştır.
- ➡️ Üçüncü Adım - Anlam Boyutunu Yorumla: Bu güçlü benzetme, şairin kitaplarıyla olan ilişkisine dair derin bir anlam katıyor. Kitaplarını bir "can" gibi görmekte ve onları kapatırken bir vedalaşma, bir son duygusu yaşamaktadır. Bu, yaşamın zorlukları ("kolay değil yaşamak") karşısında bir tür teslim oluşu veya hüznü ifade eder.
✅ Sonuç olarak, burada kullanılan sanat teşbih (benzetme)'dir. Bu sanat, kitaplara ve okuma eylemine yüklenen duygusal değeri, ölüm metaforu üzerinden son derece çarpıcı ve hüzünlü bir şekilde ifade etmeyi sağlamıştır.
