Soru:
Coğrafya projesi için "Türkiye'deki barajların çevresel etkileri"ni inceleyen bir grup öğrenci, araştırma bulgularını bir blog sayfasında paylaşmayı planlıyor. Teknolojinin, ifade özgürlüğü haklarını kullanmalarına nasıl bir katkısı vardır ve bu hakkı kullanırken hangi dijital etik ilkeye özellikle dikkat etmelidirler?
- A) Teknoloji, bilgiye hızlı erişim sağlar / Gizlilik
- B) Teknoloji, görüşlerini küresel ölçekte duyurma imkanı verir / Doğruluk ve Nesnellik
- C) Teknoloji, iletişim maliyetlerini düşürür / Erişilebilirlik
- D) Teknoloji, veri analizini kolaylaştırır / Dürüstlük
Çözüm:
💡 Bu soru, teknolojinin bir hak kullanımını kolaylaştırma işlevi ile bu hakkı kullanırken gözetilmesi gereken etik sorumlulukları eşleştirmeyi amaçlamaktadır. Öncelikle teknolojinin katkısı, ardından buna bağlı olarak ortaya çıkan etik zorunluluk analiz edilmelidir.
- ➡️ A Seçeneği: "Bilgiye hızlı erişim", daha çok araştırma aşamasına yönelik bir katkıdır. "Gizlilik" ise önemli bir ilke olmakla birlikte, bu bağlamda birincil etik kaygı değildir.
- ➡️ B Seçeneği: Teknoloji, öğrencilerin görüşlerini bir blog aracılığıyla dünyaya açmalarını sağlayarak ifade özgürlüğü hakkını güçlendirir. Ancak, bu kadar geniş bir kitleye ulaşırken, paylaştıkları bilgilerin doğru, kanıtlara dayalı ve mümkün olduğunca nesnel olması en temel etik sorumluluklarıdır. Yanlış bilgi yaymak ciddi sonuçlar doğurabilir.
- ➡️ C Seçeneği: Maliyet düşürmek pratik bir faydadır, ancak ifade özgürlüğünün özünü en iyi tanımlayan katkı değildir. "Erişilebilirlik" ise daha çok teknik bir ilkedir.
- ➡️ D Seçeneği: Veri analizi projenin hazırlanma aşamasına yönelik bir katkıdır. "Dürüstlük" çok genel bir kavramdır ve B seçeneğindeki "Doğruluk" ilkesini de kapsar, ancak bu bağlam için yeterince spesifik değildir.
✅ Sonuç olarak, teknolojinin ifade özgürlüğüne en temel katkısı küresel erişim imkanı sağlamasıdır ve bu imkanı kullanırken de en kritik etik ilke, yayılan içeriğin doğruluğunu sağlama sorumluluğudur. Doğru cevap B seçeneğidir.