Çözümlü Örnek 4
Soru:
\( Na \) ve \( Mg \) metalleri için aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
- A) \( Mg \)'nin erime noktası \( Na \)'dan daha yüksektir.
- B) \( Na \)'nın elektrik iletkenliği \( Mg \)'den daha iyidir.
- C) Her ikisi de elektron denizi modeli ile açıklanır.
- D) Her ikisi de tel ve levha haline getirilebilir.
Çözüm:
💡 Bu soruyu çözmek için periyodik cetveldeki yeri ve metalik bağ kuvvetini etkileyen faktörleri (iyon yükü, iyon yarıçapı) bilmek gerekir.
- ➡️ A Seçeneği (Doğru): \( Mg \) (+2 yüklü iyon) ve \( Na \) (+1 yüklü iyon) aynı periyottadır. \( Mg^{2+}\) iyonunun yükü/yarıçap oranı daha büyük olduğu için elektron denizini daha güçlü çeker. Bu da \( Mg \) metalinin bağ kuvvetinin ve dolayısıyla erime noktasının daha yüksek olmasına neden olur.
- ➡️ B Seçeneği (Yanlış): Elektrik iletkenliği, serbest elektronların hareketliliği ile ilgilidir. \( Mg \) atomu başına 2, \( Na \) atomu başına 1 değerlik elektronu düşer. Ancak \( Mg \)'deki daha güçlü metalik bağ, elektronların hareketini bir miktar kısıtlar. Pratikte ve teoride, aynı şartlarda \( Na \)'nın iletkenliği \( Mg \)'den genellikle daha iyi kabul edilmez, yakın veya \( Mg \) biraz daha iyi olabilir. Fakat bu seçenek kesin bir doğruluk taşımaz ve sorunun odağı "hangisi yanlış" olduğu için en uygun yanıt budur. Daha net bir şekilde, metallerin iletkenliği serbest elektron yoğunluğu ve hareketliliği ile ilgilidir. \( Mg \)'nin daha güçlü bağları elektron hareketliliğini azaltıcı bir etki yapabilse de, iletkenlik sadece değerlik elektron sayısına bağlı değildir. Bu nedenle "Na'nın iletkenliği Mg'den daha iyidir" ifadesi genel geçer ve kesin bir doğru değildir, dolayısıyla soru bağlamında yanlış kabul edilebilir.
- ➡️ C Seçeneği (Doğru): Her ikisi de metal olduğu için özellikleri elektron denizi modeli ile açıklanır.
- ➡️ D Seçeneği (Doğru): Her ikisi de metal olduğu için süneklik özelliği gösterir ve tel/levha haline getirilebilir.
✅ Sonuç: Verilen ifadelerden genel geçer olarak kabul edilemeyecek, dolayısıyla yanlış olan ifade B seçeneğidir.
