Soru:
Karbon (C) ve oksijen (O) elementlerinden oluşan iki farklı bileşik vardır:
- I. Bileşik: 12 gram karbon ile 16 gram oksijen birleşir.
- II. Bileşik: 12 gram karbon ile 32 gram oksijen birleşir.
Bu iki bileşikteki oksijen kütlelerinin birbirine tam katlı olup olmadığını sabit oranlar kanunu çerçevesinde belirleyiniz.
Çözüm:
🔬 Sabit oranlar kanunu, aynı elementlerden oluşan farklı bileşiklerde, elementlerden birinin sabit miktarı ile birleşen diğer elementin kütleleri arasında tam sayılarla ifade edilen basit bir oran bulunur.
- ➡️ I. Bileşikte: 12 g C ile 16 g O birleşir. Yani 1 g C ile \( \frac{16}{12} = \frac{4}{3} \) g O birleşir.
- ➡️ II. Bileşikte: 12 g C ile 32 g O birleşir. Yani 1 g C ile \( \frac{32}{12} = \frac{8}{3} \) g O birleşir.
- ➡️ Aynı miktar karbon (1 g) ile birleşen oksijen kütlelerinin oranı: \( \frac{\frac{8}{3}}{\frac{4}{3}} = \frac{8}{3} \times \frac{3}{4} = \frac{8}{4} = 2 \).
✅ II. bileşikteki oksijen kütlesi, I. bileşikteki oksijen kütlesinin 2 katıdır. Yani tam katlıdır.