Soru:
Eşit kütlede alınan \( CO \) ve \( N_2 \) gazları için aşağıdakilerden hangisi doğrudur? (C:12, N:14, O:16)
- A) Molekül sayıları eşittir.
- B) Atom sayıları eşittir.
- C) Toplam proton sayıları eşittir.
- D) Mol sayıları eşittir.
- E) Normal koşullarda kapladıkları hacimler eşittir.
Çözüm:
💡 Eşit kütlede alındıklarına göre, mol kütlelerini bularak işe başlamalıyız. Mol sayıları farklı olacağı için birçok özellik de farklı olacaktır.
- ➡️ Adım 1 (Mol Kütleleri): \( CO \)'nun mol kütlesi: \( 12 + 16 = 28 \) g/mol. \( N_2 \)'nin mol kütlesi: \( 2 \times 14 = 28 \) g/mol. İkisinin de mol kütlesi 28 g/mol'dür.
- ➡️ Adım 2 (Mol Sayıları): Eşit kütlede (m gram) alındıklarında, mol sayıları \( n = \frac{m}{28} \) olacaktır. Yani mol sayıları eşittir.
- ➡️ Adım 3 (Seçenek Kontrolü):
- A) Molekül sayıları: Mol sayıları eşitse, Avogadro sayısı ile çarpılınca molekül sayıları da eşit olur. Doğru.
- B) Atom sayıları: 1 mol \( CO \) 2 mol atom, 1 mol \( N_2 \) de 2 mol atom içerir. Atom sayıları da eşit olur. Doğru. Ancak soru "hangisi doğrudur" dediği için ve A seçeneği de doğru olduğundan, genellikle bu tarz sorularda en temel ve kesin olan cevap aranır. A ve B aynı bilgiye dayanır. Diğer seçeneklere bakalım.
- C) Toplam proton sayıları: C (6 proton), O (8 proton) toplam 14 proton. N (7 proton), 2 tane N toplam 14 proton. Her bir molekülün proton sayısı da eşit olduğu için toplam proton sayıları da eşit olur. Doğru.
- D) Mol sayıları: Zaten eşit olduğunu hesapladık. Doğru.
- E) Hacim: Mol sayıları eşitse, normal koşullarda kapladıkları hacimler de eşit olur (22,4 x n). Doğru.
✅ Sonuç: Bu soruda tüm seçenekler doğrudur. Ancak TYT mantığında ve verilen bilgilerle, en kapsayıcı ve temel cevap A seçeneğidir (Molekül sayıları eşittir). Çünkü diğer tüm eşitlikler mol sayılarının eşit olmasından kaynaklanır.