Soru:
Kanda taşınan karbondioksitin (\(CO_2\)) büyük bir kısmı hangi formda taşınır?
- A) Serbest \(CO_2\) gazı olarak plazmada
- B) Oksijenle birleşerek
- C) Bikarbonat (\(HCO_3^-\)) iyonu olarak
- D) Karboksihemoglobin olarak
- E) Proteinlere bağlı olarak
Çözüm:
💡 Bu soru, karbondioksitin kanda taşınma yöntemlerini ve oranlarını bilmeyi gerektirir.
- ➡️ Karbondioksit kanda üç şekilde taşınır:
- Plazmada çözünmüş halde (%7-10)
- Hemoglobine bağlanarak (karbaminohemoglobin, %20)
- Bikarbonat (\(HCO_3^-\)) iyonu halinde (%70)
- ➡️ En yüksek oran, \(CO_2\)'nin suyla reaksiyona girerek karbonik asit (\(H_2CO_3\)) oluşturması ve bunun da bikarbonat iyonuna dönüşmesiyle gerçekleşir. Bu reaksiyon alyuvarlardaki karbonik anhidraz enzimi ile hızlandırılır.
- ➡️ B şıkkı (Oksijenle birleşme) fizyolojik olarak mümkün değildir. D şıkkındaki "karboksihemoglobin" ise karbonmonoksit (CO) zehirlenmesi ile ilgili bir terimdir.
✅ Bu bilgilere göre, \(CO_2\)'nin kanda taşınma şeklinin en büyük kısmı C şıkkındaki "Bikarbonat iyonu"dur.