Soru:
Su (H2O) molekülünde oksijen atomunun hibritleşmesini açıklayınız. Neden bağ açısı (104.5°) ideal düzgün dörtyüzlü bağ açısı olan 109.5°'den daha küçüktür?
Çözüm:
💡 Oksijen atomunun bağ yapısı ve iki ortaklanmamış elektron çiftinin itme kuvveti önemlidir.
- ➡️ Adım 1: Temel elektron dizilimi - Oksijen (Z=8) atomunun temel hal elektron dizilimi: 1s2 2s2 2px2 2py1 2pz1
- ➡️ Adım 2: Hibritleşme - Oksijen, iki hidrojen atomu ile bağ yapar ve iki ortaklanmamış elektron çifti bulundurur. Hibrit orbital sayısı = 2 bağ + 2 çift = 4. Bu nedenle oksijen atomu sp3 hibritleşmesi yapar.
- ➡️ Adım 3: Geometri ve Bağ Açısı - Dört elektron çiftinden ikisi bağ, ikisi ortaklanmamış çift olduğu için molekül geometrisi kıvrık (açısal) şeklindedir. Ortaklanmamış elektron çiftleri, bağ yapan elektron çiftlerine göre daha güçlü bir itme kuvveti uygular. Bu nedenle bağ yapan elektron çiftleri birbirini daha fazla itemez ve bağ açısı (104.5°) ideal 109.5°'den daha küçük olur.
✅ Sonuç: Oksijen atomu sp3 hibritidir. Bağ açısının küçük olmasının nedeni, ortaklanmamış elektron çiftlerinin daha büyük itme kuvvetidir.
