Soru:
C4H10O formülüne sahip ve bir sekonder alkol olan bütün izomerleri yapısal formülle yazınız ve adlandırınız.
Çözüm:
💡 Önce karbon iskeleti izomerlerini, sonra da her bir iskelette OH grubunun farklı konumlarını (pozisyon izomerleri) düşünmeliyiz. Sekonder alkol olması için OH grubu, iki alkil grubuna bağlı bir karbonda olmalıdır.
- ➡️ 1. Düz Zincir (Bütan): CH3-CH2-CH2-CH3
- OH, 1. karbonda ise → 1-bütanol (Primer)
- OH, 2. karbonda ise → 2-bütanol (Sekonder) ✅
- ➡️ 2. Dallanmış Zincir (2-metilpropan): (CH3)2CH-CH3
- OH, 1. karbonda ise → 2-metilpropan-1-ol (Primer)
- OH, 2. karbonda ise → 2-metilpropan-2-ol (Tersiyer)
Bu zincirde sekonder alkol yoktur.
- ➡️ 3. Dallanmış Zincir (Alternatif): Zinciri farklı bir şekilde düşünürsek, 3 karbonlu bir ana zincir ve bir metil yan dalı olabilir. Bu durumda OH grubu, bir metil ve bir etil grubuna bağlı olan bir karbona bağlanabilir. Bu da bizi 2-bütanol'e geri götürür. Ancak, siklo yapılar da düşünülmelidir.
- ➡️ 4. Halkalı Yapı (Siklobütanol): C4H8 halkasına bir OH grubu bağlanırsa C4H9O olmaz. Formülü sağlamaz.
- ➡️ 5. Metoksipropan: CH3-O-CH2-CH2-CH3 gibi eter yapıları alkol değildir.
✅ C4H10O formüllü sekonder alkoller şunlardır:
1. 2-Bütanol: CH3-CH2-CH(OH)-CH3
2. 2-Metilpropan-2-ol tersiyerdir, sayılmaz. Gerçekte bu formüle sahip tek sekonder alkol 2-bütanoldür. Ancak "bütün" dendiği için bir diğer izomer olan 1-metilsiklopropanol veya siklobütil alkol gibi halkalı yapılar da düşünülebilir, fakat bunların stabilitesi düşüktür ve genellikle standart listede 2-bütanol tek cevap olarak kabul edilir.
