Soru:
Bütanal (\(CH_3CH_2CH_2CHO\)) bileşiğinin yükseltgenmesi sonucu oluşan karboksilik asidin IUPAC adı nedir? Reaksiyonu genel formda gösteriniz.
Çözüm:
💡 Bu soruda, bir aldehitin yükseltgenmesi sonucu oluşan ürünün sistematik (IUPAC) adını bulmamız isteniyor.
- ➡️ 1. Adım: Bileşiği Tanıyalım: Bütanal, dört karbonlu bir aldehittir. Zincirdeki karbonlar sırasıyla şu şekilde dizilmiştir: \(CH_3-CH_2-CH_2-CHO\).
- ➡️ 2. Adım: Yükseltgenme Ürününü Belirleyelim: Aldehit grubu (-CHO) karboksilik asit grubuna (-COOH) dönüşecektir. Bu, dört karbonlu bir karboksilik asit oluşturur. Bütanal'in yükseltgenmesiyle bütanoik asit (\(CH_3CH_2CH_2COOH\)) oluşur.
- ➡️ 3. Adım: IUPAC Adını ve Reaksiyonu Yazalım: Bütanal'in yaygın adı bütiraldehit'tir. Yükseltgenme ürününün IUPAC adı ise bütanoik asit'tir. Reaksiyonun genel formu:
\(R-CHO + [O] \rightarrow R-COOH\)
Özel durum: \(CH_3CH_2CH_2CHO + [O] \rightarrow CH_3CH_2CH_2COOH\)
✅ Sonuç olarak, bütanal yükseltgendiğinde oluşan bileşiğin IUPAC adı bütanoik asit'tir.
