Soru:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "ile" kelimesi, farklı bir görevde (edat, bağlaç veya fiilimsi eki) kullanılmıştır?
- A) Bebek, mama ile besleniyor.
- B) Kardeşim ile birlikte sinemaya gittik.
- C) Annesi onu severek ile okula bıraktı.
- D) Bu işi hız ile tamamlamalıyız.
Çözüm:
💡 Bu soruda "ile" kelimesinin hangi cümlede farklı bir dilbilgisel görev üstlendiğini bulmamız gerekiyor. Adım adım ilerleyelim:
- ➡️ A seçeneği: "mama ile besleniyor" ifadesinde "ile", "mama" kelimesine "vasıta, aracılık" anlamı katmıştır. "Mama vasıtasıyla" anlamındadır. Bu, "ile"nin edat olarak kullanımıdır.
- ➡️ B seçeneği: "Kardeşim ile birlikte" ifadesinde "ile", "kardeşim" ve "ben"i birbirine bağlamaktadır. Eş görevli ögeleri bağladığı için burada bağlaç görevindedir.
- ➡️ C seçeneği: "severek ile" ifadesi dilbilgisi kurallarına uygun değildir. "-erek/-arak" zarf-fiil eki almış "severek" kelimesinden sonra "ile" edatı getirilmesi anlatım bozukluğuna neden olmuştur. Bu, bir kullanım hatasıdır.
- ➡️ D seçeneği: "hız ile tamamlamalıyız" ifadesinde "ile", "hız" kelimesine "vasıta, araç" anlamı katmıştır. "Hızlı bir şekilde" anlamındadır. Bu da "ile"nin edat olarak kullanımıdır.
✅ Sonuç olarak, A ve D seçeneklerinde "ile" edat, B seçeneğinde ise bağlaç görevindedir. C seçeneği ise hatalı bir kullanımdır. Soru, farklı görevde kullanılan "ile"yi sorduğu için cevap, "ile"nin bağlaç olarak kullanıldığı B seçeneğidir.